Kleje poliuretanowe (PU) to najlepsze rozwiązanie do klejenia drewnianych elementów ogrodowych. Ich wyjątkowa odporność na skrajne warunki atmosferyczne, w tym duże wahania temperatur i wilgotność, sprawia, że są idealnym wyborem do zastosowań zewnętrznych. Właściwości hydrofobowe tych klejów dodatkowo wspierają ich trwałość i skuteczność.

Aby jednak uzyskać wytrzymałe i trwałe spoiny, konieczne jest przestrzeganie podstawowych zasad procesu klejenia. Poniższe wytyczne mają kluczowe znaczenie zwłaszcza w przypadku wymagających zastosowań, takich jak klejenie elementów narażonych na częste zmiany wilgotności, drewna egzotycznego, drewna o wysokiej gęstości czy o dużej zmienności kształtu pod wpływem wilgoci.

Podstawowe zasady skutecznego klejenia

1. Przygotowanie powierzchni

• Powierzchnia powinna być heblowana, ale to nie wystarczy – konieczne jest również jej szlifowanie (zalecana gradacja papieru: P120-160) najlepiej tuż przed aplikacją kleju. Nie jest konieczne używanie szlifierek ręcznych czy procesowych jednak w tym wypadku chodzi tu raczej o symboliczne, niezbyt wnikliwe czy też pobieżne potraktowanie powierzchni, dzięki czemu rozwijamy powierzchnię tj. czynimy ją bardziej dostępną dla kleju.
• Można dodatkowo przetrzeć powierzchnię wilgotną szmatką przed klejeniem, co zwiększa chłonność podłoża i poprawia zwilżalność.

2. Wybór odpowiedniego kleju

• Zaleca się stosowanie kleju o długim czasie otwartym. Dłuższy czas otwarty pozwala na lepsze zwilżenie i penetrację powierzchni, a tym samym skuteczniejsze wiązanie.

3. Aplikacja kleju

• Klej powinien być nanoszony na obie klejone powierzchnie i dokładnie rozprowadzony.
• Wielokrotne rozcieranie kleju zwiększa jego penetrację w podłożu, co można zaobserwować poprzez ciemnienie powierzchni.
• Pokrycie klejem obu stron zwiększa adhezję po obu stronach spoiny, co poprawia trwałość połączenia.

4. Prasowanie

• Należy stosować odpowiednie ciśnienie prasowania, dostosowane do grubości klejonego elementu.
• Ciśnienie nie powinno deformować elementów, ale jednocześnie musi być zgodne z parametrami technicznymi, by zapewnić właściwe połączenie.

Przeprowadziliśmy testy porównawcze dwóch klejów:

1. Monopur 150 – klasyczny klej PU o długim czasie otwartym.
2. Aplicon PUR – klej wzbogacony mikrowłóknami.

Do badań wykorzystano drewno egzotyczne – dąb brazylijski (tauari) o wilgotności 18-19%. Testy przeprowadzono zgodnie z normą EN 927 w naszym laboratorium. Próbki poddano 2016-godzinnemu cyklowi ekspozycji na zmienne warunki atmosferyczne, obejmującemu kondensację, ekspozycję na UV i natrysk wodą demineralizowaną.

Wyniki testów laboratoryjnych:

Monopur 150 (MH1, MH2): BRAK DELAMINACJI.

Powierzchnie poddane klejeniu były heblowane i przetarte ręcznie płótnem ściernym o gradacji P150. Klej był nakładany na obie powierzchnie i kilkukrotnie rozcierany do wystąpienia efektu ściemnienia powierzchni.

Monopur 150 (MS1, MS2): DELAMINACJA

Powierzchnie były jedynie heblowane, bez dodatkowego przetarcia materiałem ściernym. Powierzchnie klejone przetarte zostały wilgotną szmatką. Klej nakładany na obie powierzchni, kilkukrotnie rozcierany do wystąpienia efektu ściemnienia. 
Aplicon PUR (APH1, APH2): BRAK DELAMINACJI (popękana tylko spoina PVAc).

Powierzchnie poddane klejeniu były heblowane i przetarte ręcznie płótnem ściernym o gradacji P150. Klejone powierzchnie przed aplikacją kleju zostały przetarte wilgotną szmatką. Klej był nakładany na obie powierzchnie i kilkukrotnie rozcierany do wystąpienia efektu ściemnienia powierzchni. 

Aplicon PUR (APS1, APS2): CZĘŚCIOWA DELAMINACJA

Powierzchnie poddane klejeniu były heblowane. Nie przetarto ich jednak płótnem ściernym ani wilgotną szmatką. Klej nakładany obustronnie na powierzchnie, kilkukrotnie rozcierany do wystąpienia efektu ściemnienia.  

 

Aplicon PUR (AP1.1, AP1.2): BEZ DELAMINACJI LUB MAŁO WIDOCZNA
Skrajne spoiny i ich powierzchnie poddane klejeniu były heblowane i przetarte ręcznie płótnem ściernym o gradacji P150. Powierzchnie klejone zostały przetarte wilgotną szmatką przed aplikacją. Klej był nakładany na obie powierzchnie, bez rozcierania.

Spoina środkowa tylko heblowana, a powierzchnie klejone przed aplikacją zostały przetarte wilgotną szmatką. Klej nie był rozcierany. NASTĄPIŁA DELAMINACJA

MonoPUR 150 (M1.1, M1.2): CZĘŚCIOWA DELAMINACJA lub DELAMINACJA. 

Skrajne spoiny i ich powierzchnie poddane klejeniu były heblowane i przetarte ręcznie płótnem ściernym o gradacji P150. Powierzchnie klejone zostały przetarte wilgotną szmatką przed aplikacją. Klej był nakładany na obie powierzchnie, bez rozcierania.

Spoina środkowa tylko heblowana, a powierzchnie klejone przed aplikacją zostały przetarte wilgotną szmatką. Klej nie był rozcierany. NASTĄPIŁA DELAMINACJA

Wnioski

1. Odpowiednie przygotowanie powierzchni znacząco zwiększa wytrzymałość spoiny i redukuje ryzyko delaminacji. Bardzo ważne jest przestrzeganie wszystkich zasad jednocześnie. 
2. Kleje (Aplicon PUR) o dłuższym czasie otwartym oraz wzbogacone mikrowłóknami wykazują lepszą adhezję i odporność na warunki atmosferyczne.
3. Niedostateczne przygotowanie powierzchni skutkuje słabszymi połączeniami, prowadzącymi do delaminacji. Delaminacja w doświadczeniu pojawiała się w wyniku słabszego sprasowania lub niedostatecznego przygotowania powierzchni klejonej. 

Przestrzeganie wszystkich powyższych zasad pozwala na uzyskanie trwałych i odpornych połączeń, nawet w trudnych warunkach atmosferycznych.